Οι μεταβολές στον οργανισμό της γυναίκας κατά την εγκυμοσύνη δεν αφορούν μονάχα στην ομαλή έκβασή της. Αποτελούν, επίσης, προετοιμασία για την μετέπειτα περίοδο. Το γυναικείο σώμα προετοιμάζεται για τον θηλασμό, και μία από τις βασικές μεταβολές είναι η αύξηση των αποθεμάτων λίπους στη μητέρα κατά 2-4 κιλά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ώστε να εξασφαλιστεί ο θηλασμός του βρέφους. Τα οφέλη του μητρικού θηλασμού αναγνωρίζονται από όλους τους διεθνείς οργανισμούς υγείας και αφορούν τόσο στο παιδί, όσο και τη μητέρα. Ο θηλασμός συστήνεται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας αποκλειστικά για το πρώτο 6μηνο.
Τα θετικά του θηλασμού για το παιδί είναι λίγο ως πολύ γνωστά σε όλες τις νέες μαμάδες: το μητρικό γάλα καλύπτει τις ανάγκες του βρέφους, είναι πιο εύπεπτο, μειώνει τις πιθανότητες εμφάνισης αλλεργιών, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα του μωρού κτλ. Αυτά που δεν είναι αντιστοίχως γνωστά είναι τα οφέλη για τη νέα μαμά. Και όχι μόνο σε θέματα υγείας (π.χ. μειώνει την πιθανότητα εμφάνισης καρκίνου του στήθους) ή από ψυχολογικής πλευράς (π.χ. ενισχύει το δέσιμο μητέρας-παιδιού), ή ακόμα και σε σχέση με τον καλύτερο έλεγχο του βάρους της γυναίκας μετά την εγκυμοσύνη, αλλά και σε άλλα πιο καθημερινά πρακτικά θέματα, όπως ότι ο θηλασμός δεν απαιτεί χρόνο προετοιμασίας των γευμάτων του μωρού, διαδικασίες αποστείρωσης και καθαρισμού σκευών, οργάνωση και προγραμματισμό όταν βγαίνετε εκτός σπιτιού κτλ. Είναι με άλλα λόγια, η πιο πρακτική και ευεργετική διαδικασία για τη πρώτη διατροφή του μωρού μας, και σαφώς η πιο οικονομική.
Όσον αφορά στη διατροφή που πρέπει να ακολουθήσει η μητέρα για να καλύψει τις ανάγκες της κατά το θηλασμό, ο βασικός κανόνας που θα πρέπει να έχει στο μυαλό της είναι ότι θα πρέπει να ακολουθεί απλά μια σωστή και ισορροπημένη διατροφή! Χωρίς υπερβολές, χωρίς στερήσεις, με ποικιλία από όλες τις ομάδες τροφίμων.
Όπως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, έτσι και στο θηλασμό οι ενεργειακές ανάγκες είναι αυξημένες κατά περίπου 300 θερμίδες ημερησίως. Για κάθε 100ml γάλακτος που παράγονται, «καίγονται» περίπου 85 θερμίδες. Ένα μωρό θηλάζει περίπου 750ml (650 θερμίδες περίπου απαιτούνται για την παραγωγή γάλακτος ημερησίως). Οι 200-300 θερμίδες από αυτές καλύπτονται από το αποθηκευμένο για το λόγο αυτό λίπος. Επομένως, ο θηλασμός αυξάνει τις θερμιδικές ανάγκες της νέας μαμάς κατά περίπου 300 ημερησίως, ποσότητα, ωστόσο, που μπορεί πολύ εύκολα να καλυφθεί μέσα από μια ισορροπημένη διατροφή, π.χ. με 1 μερίδα γαλακτοκομικών, 1 μερίδα δημητριακών και 1 επιπλέον φρούτο ημερησίως.
Η θηλάζουσα μητέρα δεν έχει ανάγκη από μεγάλες ποσότητες τροφής και ενέργειας, αλλά από μια διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά.
Κάποια τρόφιμα θα πρέπει να αποφεύγονται ή να περιορίζονται κατά τη διάρκεια του θηλασμού. Είναι απαραίτητο η μητέρα να παρατηρεί τις αντιδράσεις του μωρού της και να αποφασίζει αναλόγως. Ο παιδίατρος και η μαία μπορούν να βοηθήσουν τη νέα μητέρα με συγκεκριμένες οδηγίες για τη διατροφή της, ώστε να μην επηρεάζεται αρνητικά το βρέφος (π.χ. τρόφιμα που δεν προκαλούν πολλά αέρια στο βρέφος κ.λπ.)
Μεγάλα ψάρια (ξιφίας, καρχαρίας). Πιθανό να περιέχουν βαρέα μέταλλα, όπως υδράργυρο. Είναι σωστό να αποφεύγονται από τις γυναίκες που θηλάζουν τα μεγάλα ψάρια ανοιχτών θαλασσών όπως ο ξιφίας. Ας προτιμούνται μικρότερα ψάρια από θάλασσες της Μεσογείου.
Αλκοόλ. Ιδανικά να μην καταναλώνεται καθόλου.
Καφές. Η πρόσληψη έως 200mg καφεΐνης την ημέρα θεωρείται ασφαλής.
